Wie is de Franse verkiezingswinnaar Jean-Luc Mélenchon?

Niet radicaal-rechts, maar de radicaal-linkse Jean-Luc Mélenchon heeft met zijn linkse blok de tweede ronde van de Franse parlementsverkiezingen gewonnen. Zijn linkse alliantie Nouveau Front Populaire haalde met 32,6 procent van de stemmen 188 zetels binnen van het in totaal 577 zetels tellende parlement. Daarmee is het blok van Mélenchon de grootste club in het Franse parlement, maar haalt hij geen absolute meerderheid.

De politieke alliantie Ensemble van Emmanuel Macron heeft met bijna 28 procent van de stemmen behaald en krijgt naar verwachting 161 zetels behaald. En het radicaal-rechtse Rassemblement National van Marine Le Pen en Jordan Bardella is tegen de verwachtingen in blijven steken op de derde plaats met 24,6 procent, goed voor naar verwachting 142 zetels.

Mélenchon is vanwege een aantal extreme standpunten een omstreden figuur binnen de Franse politiek. De vraag is dan ook of hij de nieuwe premier gaat worden. Voorlopig houdt president Emmanuel Macron binnen het sterk verdeelde parlement nog even vast aan Gabriel Attal als premier.

Het radicaal-linkse La France Insoume van Jean-Luc Mélenchon is de grootste partij binnen het linkse blok, dat verder ook bestaat uit meer gematigde partijen.

Maar wie is Mélenchon en wat heeft hij Frankrijk en Europa te bieden? Business Insider behandelt 5 dingen die je over hem moet weten:

Hij wil de NAVO verlaten en verzette zich niet tegen de Russische annexatie van De Krim

Jean-Luc Mélenchon heeft altijd gepleit voor een vertrek van Frankrijk uit de NAVO. Hij gelooft in een soeverein buitenlands beleid voor Frankrijk los van de NAVO en de invloed van de Verenigde Staten.

Hij vindt dat de NAVO soms militaire interventies ondersteunt die niet in het belang zijn van de wereldvrede. Zelfs net na het uitbreken van de oorlog in Oekraïne noemde hij de NAVO “een nutteloze organisatie die spanningen uitlokt”.

Mélanchon vindt de Verenigde Naties het enige orgaan dat gerechtigd is over de wereldwijde veiligheid te waken, maar zei in 2022 nog wel dat de NAVO “onmiddellijk verlaten” onmogelijk is. Hij gaf toen ook aan dat hij er het Franse parlement over wil laten stemmen, mocht hij premier worden.

Mélenchon keurde de Russische annexatie van De Krim in 2014 weliswaar niet expliciet goed, maar wel impliciet. Hij uitte kritiek op de snelle Westerse veroordeling van Rusland en pleitte voor een diplomatieke oplossing in plaats van sancties en escalatie. Dat standpunt leverde veel controverse op.

Hij is al vanaf de jaren '70 politiek actief en was al eens minister

De in 1951 in de Marokkaanse stad Tanger geboren Mélenchon begon zijn politieke carrière al in de jaren '70. Hij was eerst lid van de Trotskistische groepering 'Voix des Travailleurs' (Stem van de Arbeiders) en klom daarna op binnen de Socialistische Partij (PS). Hij was van 2000 tot 2002 tijdens de regering van Lionel Jospin ook minister van Beroepsonderwijs voor de Franse socialisten.

In 2008 brak hij met de PS, omdat hij de koers niet links genoeg meer vond. Hij begon zijn eigen Parti de Gauche en doopte de partijnaam in de loop der jaren een aantal keer om. Inmiddels heet zijn radicaal-linkse partij La France Insoumise (vrij vertaald: 'het opstandige Frankrijk' of 'het Frankrijk dat zich niet laat onderwerpen').

Hij is klassiek links en wil de pensioenleeftijd verlagen naar 60 jaar

Mélenchon heeft zijn hele politieke carrière de nadruk gelegd op koopkracht en klassenstrijd. Hij pleit voor uitgebreide sociale programma's, hogere lonen en betere arbeidsomstandigheden en wil hogere belastingen voor de rijken en bedrijven.

Hij verzet zich daarmee tegen de neoliberale economische principes en wil dat de staat een grote rol speelt in de economie om sociale rechtvaardigheid te bevorderen.

Tijdens de verkiezingscampagne beloofde hij onder meer de werkweek te verkorten naar 32 uur, het minimumloon te verhogen en de verhoging van de pensioenleeftijd van 62 naar 64 jaar, die Macron vorig jaar doorvoerde, terug te draaien. Hij zei eerder zelfs dat de Fransen op hun 60ste met pensioen kunnen zonder dat het extra geld kost.

Hij is uiterst kritisch op de EU en pleit voor grondige hervormingen

Mélenchon moet niks hebben van de manier waarop de Europese Unie momenteel is georganiseerd. Hij wil het huidige in zijn ogen neoliberale economische model loslaten en zich richten op meer sociale rechtvaardigheid, democratie en duurzaamheid. Daartoe wil hij investeren in sociale voorzieningen, werkgelegenheid en milieubescherming.

Verder wil hij meer democratische controle over beslissingen van de EU en daarom de macht van de Europese Commissie inperken. Ook keert hij zich tegen het huidige monetaire beleid van de Europese Unie en de dominantie van de Europese Centrale Bank (ECB). Hij wil meer zeggenschap voor de nationale centrale banken en het huidige stabiliteits- en groeipact herzien.

Hij wordt beschuldigd van antisemitisme

Mélenchon wordt door politieke tegenstanders en de Joodse gemeenschap regelmatig beschuldigd van antisemitisme. Dat komt door zijn sterk anti-Israëlische standpunten, zijn samenwerking in het verleden met individuen en groepen die bekend staan om hun controversiële opvattingen over Israël en Joodse gemeenschappen.

Ook is er kritiek op het feit dat hij niet streng genoeg op zou treden tegen antisemitisme binnen zijn eigen partij. Hij weigerde volgens de nieuwssite Politico de aanval van Hamas op Israël van 7 oktober vorig jaar te veroordelen.

Mélenchon zegt zelf altijd dat hij helemaal niet antisemitisch is, maar dat zijn kritiek op Israël is gebaseerd op politieke overwegingen en mensenrechtenkwesties. Hij benadrukt juist dat hij zich inzet voor de strijd tegen alle vormen van racisme en discriminatie, inclusief antisemitisme.

LEES OOK: Europese Commissie wil zeven EU-landen onder curatele stellen om te hoge begrotingstekorten en staatsschulden